नगर सह्याद्री टीम : भारताला आर्थिकदृष्ट्या मजबूत बनवण्यासाठी आणि स्वदेशी वस्तूंना प्रोत्साहन देण्यासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी देशाला स्वावलंबी बनवण्यासाठी सातत्याने प्रयत्न करत आहेत. लॉकडाऊनच्या काळात, घसरत चाललेली अर्थव्यवस्था उंचावण्यासाठी त्यांना आपत्तीमध्ये संधी शोधण्यास सांगितले होते. हे लक्षात घेऊन मध्य प्रदेशातील खांडवा येथील आदिवासी महिलांच्या कौशल्याला परदेशातही ओळख मिळत आहे.
वास्तविक या जिल्ह्यातील आदिवासी महिलांनी बनवलेल्या साबणास ऑर्डर अमेरिकेतून येत आहे. हा साबण बकरीच्या दुधापासून आणि इतर औषधी वनस्पतींपासून बनवला जातो. विशेष म्हणजे ज्या महिलांकडून हे साबण बनवले जात आहेत, त्या दिवसभर शेतात सोयाबीनची कापणी करतात आणि संध्याकाळी साबण बनवतात. महिलांचे सक्षमीकरण करून स्वत:ला एक नवी ओळख देत महिलांचा यात वावर होताना दिसत आहे. महिलांना समाजात त्यांचे योग्य स्थान आणि त्यांचे हक्क मिळवून देण्यासाठी त्या स्वत:च्या हक्कासाठी समाजात उभ्या राहणे आवश्यक आहे. महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी सरकारही त्यांना मदत करत आहे.
महिलांना यश कसे मिळाले?
खांडवा जिल्ह्यातील पांधणा विधानसभा मतदारसंघातील उदयपूर गावात राहणाऱ्या आदिवासी महिला यशाची नवी गाथा लिहित आहेत. त्यांनी बनवलेला साबण आज परदेशात पुरवला जात आहे. अमेरिकेतून साबणाच्या ऑर्डरही आल्या आहेत. या महिलांनी बनवलेल्या या साबणांची किंमतही खास असून एक साबण 250 ते 350 रुपयांना विकला जातो. आयुर्वेदिक आणि पूर्णपणे नैसर्गिक असल्याने या साबणाला मोठी मागणी आहे आणि ती सातत्याने वाढत आहे.
याची सुरवात कशी झाली
भास्करच्या एका बातमीनुसार, पुण्यातील ली नावाच्या तरुणाने उदयपूर गावात हा प्लांट सुरू केला. प्रथम महिलांना साबण बनवण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले. सुरुवातीला त्यांची काही उत्पादने ही अयशस्वी ठरली. अखेरीस त्यांनी बनवलेला साबण यशस्वी झाला आणि आज त्याची मागणी सातत्याने वाढत आहे. देशातील अनेक मोठ्या शहरांमध्येही या साबणांना मागणी आहे.
अनेक प्रकारचे साबण उपलब्ध आहेत
हे विशेष साबण देखील अनेक प्रकारात आहेत. ज्यामध्ये सुगंधी तेल आणि दार्जिलिंग चहाची पाने, आंबा, टरबूज इत्यादी गोष्टी मिसळून तयार केल्या जातात. या साबणांच्या पॅकिंगमध्ये पर्यावरणाचीही काळजी घेतली जाते आणि यासाठी हे साबण ज्यूटच्या पॅकेटमध्ये पॅक केले जातात.
मुख्यमंत्री शिवराज यांनी ट्विट करून अभिनंदन केले आहे
मुख्यमंत्री शिवराज सिंह चौहान यांनीही ट्विट करून साबण बनवणाऱ्या आदिवासी महिलांचे कौतुक केले आहे. त्यांनी ट्विटमध्ये लिहिले की, “खांडव्याच्या पांधणा विधानसभेच्या उदयपूर गावातील भगिनींनी अनोखा आयुर्वेदिक साबण बनवला आणि त्यांच्या यशाची प्रतिध्वनी अमेरिकेत उमटली. राज्याला तुमचा अभिमान आहे!
