मुंबई / नगर सह्याद्री –
गणेशोत्सव हा महाराष्ट्र आणि विशेषत: कोकणातील नागरिकांसाठी अतिशय महत्त्वाचा सण आहे. यंदा जून-जुलैमध्ये पावसाने दडी मारल्यानंतर ऑगस्टमध्ये पुन्हा पावसाला सुरुवात झाली आहे. भारतीय हवामान खात्याने (IMD) २१ ऑगस्ट ते ४ सप्टेंबर २०२५ या कालावधीसाठी पावसाचा अंदाज जाहीर केला आहे. यानुसार, गणेशोत्सवात (७ सप्टेंबरपासून) कोकण आणि उत्तर मध्य महाराष्ट्रात सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे उत्सवाच्या तयारीवर परिणाम होऊ शकतो.
पावसाचा दोन आठवड्यांचा अंदाज
२१ ऑगस्ट ते २८ ऑगस्ट २०२५
उत्तर कोकण (मुंबई, ठाणे, पालघर) : या जिल्ह्यांमध्ये दररोज सरासरी २० ते ४० मिमी पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. २६ ऑगस्टला तुरळक ठिकाणी मुसळधार पावसाचा अंदाज आहे.
रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग : या भागात पावसाचे प्रमाण कमी राहील, परंतु २४ ते २६ ऑगस्टदरम्यान रायगड आणि रत्नागिरीत काही ठिकाणी मुसळधार पाऊस पडू शकतो.
उत्तर मध्य महाराष्ट्र (धुळे, नंदुरबार, जळगाव) : २४ ऑगस्टला मेघगर्जनेसह पाऊस, तर २५ ऑगस्टला या तिन्ही जिल्ह्यांमध्ये पावसाची शक्यता आहे.
पुणे, कोल्हापूर, सातारा (घाट परिसर): २६ ऑगस्टला काही ठिकाणी मुसळधार पाऊस पडण्याचा अंदाज आहे. या कालावधीत वाऱ्यांचा वेग ३०-४० किमी/तास राहील, ज्यामुळे पावसासह वादळी वातावरणाची शक्यता आहे.
२८ ऑगस्ट ते ४ सप्टेंबर २०२५
संपूर्ण कोकण किनारपट्टीवर (मुंबई, ठाणे, पालघर, रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग) दररोज सरासरी २० ते ४० मिमी पाऊस पडेल.
पावसाचे प्रमाण सरासरीपेक्षा किंचित जास्त राहील, विशेषत: कोकण आणि उत्तर मध्य महाराष्ट्रात. नाशिक, छत्रपती संभाजीनगर, जालना आणि विदर्भातील काही जिल्ह्यांमध्ये मध्यम स्वरूपाचा पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.
‘मॅडन ज्युलिअन ऑसिलेशन’चा प्रभाव
निवृत्त हवामानशास्त्रज्ञ माणिकराव खुळे यांनी सांगितले की, २४ ऑगस्टपासून ‘मॅडन ज्युलिअन ऑसिलेशन’ (MJO) मुळे बंगालच्या उपसागरात कमी दाबाचे क्षेत्र निर्माण होऊन ते वायव्य दिशेने सरकण्याची शक्यता आहे. यामुळे मान्सूनच्या गतिविधींमध्ये मोठे बदल घडू शकतात. सह्याद्रीच्या घाटमाथ्यावरील नद्या आणि विदर्भ, खान्देशातील नद्यांमध्ये पूरस्थिती निर्माण होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. यामुळे धरणांचा जलसाठा वाढण्यासह पाण्याचा विसर्गही वाढू शकतो.
कोकणात पावसाचा जोर
मुंबई, ठाणे, पालघर येथे २६ ऑगस्टला तुरळक ठिकाणी मुसळधार पाऊस, तर २१ ते २८ ऑगस्टदरम्यान मध्यम ते जास्त पाऊस अपेक्षित आहे. गणेशोत्सवाच्या तयारीदरम्यान पावसामुळे वाहतूक आणि पंडाल उभारणीवर परिणाम होऊ शकतो.
रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग परिसरात २४ ते २६ ऑगस्टदरम्यान मुसळधार पावसाची शक्यता आहे. रत्नागिरी आणि रायगडमध्ये ‘ऑरेंज अलर्ट’ जारी करण्यात आला आहे, तर सिंधुदुर्गमध्ये मध्यम पाऊस अपेक्षित आहे.
गणेशोत्सवाच्या पहिल्या आठवड्यात (२८ ऑगस्ट ते ४ सप्टेंबर) कोकणात सातत्याने पाऊस राहील, ज्यामुळे गणपती मंडळांना आणि भाविकांना खबरदारी घ्यावी लागेल.
गणेशोत्सव ७ सप्टेंबरपासून सुरू होत असून, त्याआधीच्या आठवड्यात कोकणात पावसाचा जोर कायम राहण्याची शक्यता आहे. मुंबई, ठाणे आणि पालघरमध्ये पावसामुळे पंडाल उभारणी, वाहतूक आणि मिरवणुकींवर परिणाम होऊ शकतो. रायगड आणि रत्नागिरीत मुसळधार पावसामुळे पूरस्थिती आणि भूस्खलनाचा धोका वाढू शकतो. गणेशोत्सवाच्या काळात पावसाचा जोर कायम राहिल्यास, मंडळांनी जलरोधक पंडाल आणि सुरक्षित विद्युत व्यवस्थेची काळजी घ्यावी, असे आवाहन हवामान खात्याने केले आहे.
